DODAJ DZIECKU ODWAGI

Często słyszę od rodziców: moje dziecko jest takie nieśmiałe, jak to zmienić??

Nieśmiałość wprawdzie jest cechą indywidualną, wrodzoną, ale wiele można zrobić, aby pomóc dziecku się z nią zmierzyć.

Każdy rodzic chce, aby jego dziecko było śmiałe, odważnie szło przez życie i nie bało się przeciwności. Jestem też przekonana, że każdy rodzic chce dla swojego dziecka jak najlepiej. Czasami jednak to „najlepiej” nie służy budowaniu odwagi dziecka, ale ukojeniu lęku rodzica.

Obserwuję dwa typy zachowań dorosłych, kiedy widzą, że dziecko się boi.

Pierwsza grupa to rodzice, którzy próbują niejako na siłę oswoić dziecko z jego lękiem. W trudnych sytuacjach chcąc dodać odwagi powtarzają: „nie bój się, to nic takiego, to łatwe”. Takie słowa nie pomagają dziecku. Jeśli dziecko się boi danej sytuacji, to dla niego to nie jest „nic takiego”.
Niektórzy robią krok dalej i „wrzucają” dziecko w to, czego się boi, licząc na to, że kiedy nie będzie miało wyjścia, lęk minie. Nic bardziej mylnego. Znam wiele przykładów, gdzie w takiej sytuacji dziecko nie tylko nie przestało się bać, ale jako dorosły człowiek nadal pamiętało swoje przerażenie z dzieciństwa i nadal odczuwało nieprzyjemne emocje na myśl o tym, jak rodzice próbowali rozprawić się jego lękiem.

Druga grupa rodziców to rodzice pogodzeni z losem, czyli…moje dziecko po prostu takie jest. Tak, takie jest, ale to nie oznacza, że mu z tym dobrze. Bierne czekanie, aż samo minie nie jest rozwiązaniem. Kiedy nam z czymś nam nie jest dobrze, chcemy to zmienić. Nieśmiałe dziecko nie czuje się dobrze ze swoim strachem. Chce inaczej, tylko nie potrafi samo się z tym uporać. Często rodzice chcąc chronić dziecko przed nieprzyjemnymi emocjami, usuwają z życia dziecka sytuacje, które są dla niego stresujące. Nie raz słyszałam: nie, Pani Kamilo, moje dziecko sobie z tym nie poradzi, ono jest takie nieśmiałe, to za duże wyzwanie. Niestety często takie słowa wypowiadane są przy dziecku. To nie tylko nie buduje odwagi, ale umacnia strach.

Co więc robić, aby dodać dziecku odwagi?

• Słuchaj aktywnie.

Kiedy dziecko coś do Ciebie mówi, słuchaj aktywnie. Patrz na nie, dopytuj, okaż zainteresowanie. Często traktuje się dzieci jako stworzenia, które jeszcze „mało wiedzą”. Dziecko to widzi i czuje. Taka postawa niszczy jego pewność siebie. Daj dziecku odczuć, że liczysz się z jego zdaniem. Ważne, aby czuło, że jest wysłuchane. Dzięki temu będzie odważniej zabierało głos nie tylko w domu, ale wśród rówieśników i w życiu dorosłym.

• Doceniaj.

Zauważaj to, co dziecko zrobiło dobrze i mów mu o tym. Często kiedy rozmawiam z rodzicami w obecności dziecka,  obserwuję ich bardzo wymagającą postawę. Mówią do dziecka stanowczo, oczekując konkretnych zachowań. A kiedy potem rozmawiam z nimi na osobności, zaczynają dziecko chwalić, mówią jacy są z niego dumni, jak fantastycznie sobie radzi, jakie jest cudowne. Dlaczego przy dziecku są tacy powściągliwi? Mów o dziecku dobrze. Szczególnie przy innych.

• Szanuj.

Każdy ma prawo do swojego zdania. Również dziecko. To, że jest małe nie oznacza, że to co mówi nie jest ważne. Ucz dziecko co jest dobre, ale pozwól mu wyrazić jego punkt widzenia.  Nie lekceważ kiedy chce Ci coś powiedzieć. Negując to co mówi, podkreślając, że nie ma racji, że jest małe i nie wie pewnych rzeczy, spowodujesz, że będzie się od Ciebie odsuwało. Kiedyś być może w ogóle nie będzie chciało z Tobą rozmawiać o ważnych dla niego sprawach.

• Oswajaj.

Pozwól dziecku oswoić się z nową sytuacją. Opowiedz mu gdzie pójdziecie, kogo spotkacie, co się wydarzy. Uprzedź dziecko. Wyprzedź jego strach. Nikt nie lubi być zaskakiwany. Przygotuj dziecko na nowe. Twoje dziecko wiedząc co go czeka, będzie spokojniejsze, śmielsze i lepiej zniesie nowe dla niego sytuacje.

• Pozwól na samodzielność.

Często jest tak, że to nie dziecko się boi, tylko dorosły. A dziecko bardzo odczuwa bliskie sobie osoby. Pozwól dziecku zrobić coś samodzielnie, zmierzyć się z nową sytuacją. Zostawiaj czasem dziecko pod opieką innych, nie wchodź razem z nim na wszystkie zajęcia, w których bierze udział. Kiedy nie będzie Ciebie obok, dziecko szybciej nauczy się polegać na sobie.

• Trenuj.

Pobaw się z dzieckiem w poznawanie nowych kolegów, wyprawę do sklepu, czy wizytę u lekarza. Potrenujcie odpowiedzi na pytania, które mogą paść. Poćwiczcie zachowania, reakcje na to, co może się wydarzyć. Oswajając nowe dla dziecka tematy, ćwicząc przykładowe wzory zachowań, pomożesz mu wzmocnić swoją pewność siebie

• Nie ośmieszaj.

Nigdy nie żartuj z dziecka publicznie w jego obecności. Dla Ciebie takie sytuacje mogą wydawać się zabawne, ale dla dziecka, może się to stać czymś, co na zawsze się w nim zapisze, jako negatywne przeżycie. Naruszone poczucie własnej wartości trudno jest odbudować. Szanuj uczucia dziecka. To bardzo ważne na każdym etapie rozwojowym. Twoje zachowanie wzmacnia lub rujnuje poczucie wartości małego człowieka. A bez poczucia własnej wartości trudno o odwagę.

• Opowiadaj historie.

Dzieci uwielbiają historie. Jak najczęściej opowiadaj dziecku o ludziach, którzy wykazali się odwagą. Mogą to być osoby, które znasz lub ogólnie znane przykłady odważnych osób. Nie muszą to być opowieści o rzeczach niezwykłych. Historie prostych, codziennych zachowań, w których ktoś pokonał strach, są dla dziecka bardzo ciekawe i na długo zapadają w pamięci.

• Bądź przykładem.

Dziecko uczy się najbardziej poprzez obserwację. Jeśli będzie widziało, że jego mama i tata są odważni, będzie się czuło silne i łatwiej pokona swój strach. Pokaż dziecku, że ty też się czasem boisz, ale jednak robisz to, co jest dla Ciebie ważne.

Można wiele zrobić, aby mądrze pomóc małemu człowiekowi oswajać to, czego się boi. Nie zmienimy natury dziecka, ale możemy budować jego poczucie własnej wartości i pewność siebie, by coraz śmielej szło przez życie.

Twoje dziecko ma w sobie odwagę. Pomóż mu ją odkryć. Ono chce być odważne, tylko często nie wie jak to zrobić. Ma Ciebie. Możesz naprawdę wiele.

Posłuchaj:)